Cluichí

Sa rang, mínigh do na páistí gur iarr an coiste Oilimpeach orthu cluiche nua a chumadh do Chluichí Oilimpeacha 2016. Mínigh go n-oibreoidh siad ina ngrúpaí leis an chluiche nua a cheapadh agus go mbeidh orthu é a chleachtadh, a leíriú agus ansin é a theagasc do dhaoine eile sa rang.

Déanfar an túsphleanáil sa seomra ranga agus ansin beidh an deis acu a gcluiche a chleachtadh sa halla. Is féidir leo an cluiche a léiriú go speisialta le linn Imeacht Oilimpeach agus Parailimpeach na Scoile.

B'fhéidir go mbeadh sé úsáideach íomhánna ón www.olympic.org/sports a thaispeáint do na páistí leis na spóirt a imrítear le linn na gCluichí Oilimpeacha agus Parailimpeacha a chur i gcuimhne dóibh.

An Cumadóir Cluiche

Pléigh leis na páistí na tréithe atá ag cluiche maith, mar shampla, ní mór dó a bheith inimeartha agus taitneamhach do gach rannpháirtí agus ba chóir go mbeadh treoirlínte ar leith ag baint leis, cosúil le:

• cuspóir;
• líon sainithe imreoirí i ngach foireann;
• plásóg imeartha;
• rialacha;
• dóigh le cúl/pointe a scóráil; agus
• córas scórála.

Pléigh roinnt cluichí a bhfuil na páistí eolach orthu, mar shampla, sacar, peil, camógaíocht, leadóg, badmantan nó cluiche corr. Pléigh an gá atá le rialacha i ngach cluiche. úsáid samplaí ó chluichí éagsúla lena thaispeáint an dóigh a n-idirdhealaíonn na rialacha cluichí óna chéile.

• Sa sacar, níl cead ach ag an chúl báire lámh a chur ar an liathróid, ach tá cead ag na himreoirí uilig i rúgbaí agus sa phéil Ghaelach lámh a chur ar an liathróid.
• Sa líonpheil níl cead agat bogadh agus an liathróid i do sheilbh, ach sa chispheil tá cead agat bogadh agus tú ag druibleáil leis an liathróid.

Cuir an rang ina ngrúpaí agus lig dóibh a gcluiche a chumadh ag úsáid na dtreoirlínte seo a leanas:

Riachtanach don chluiche:

• gan níos mó ná 5 riail, an córas scórála san áireamh;
• gan níos mó ná 4 píosa trealaimh in úsáid;
• plásóg imeartha shainithe;
• ainm don chluiche; agus
• fóirsteanach le himirt sna cluichí Oilimpeacha agus Parailimpeacha (más féidir).

Tabhair faoi deara: b'fhéidir go mbeadh sé níos fearr teorainn a chur ar roghanna agus ar chinnteoireacht na ndaltaí, ag brath ar ábaltacht agus ar tháithí na ngrúpaí. B'fhéidir gur mhaith leat a shainiú gur cluiche 3 in éadan 3 a bheas ann, nó cinnfidh tú féin ar an phlásóg imeartha, nó ar chuid de na rialacha nó den trealamh a bheas in úsáid acu. Féach teimpléad Dear Teimpléad Cluichí le tuilleadh eolais a fháil.

Bunaigh do Choiste

Tabhair am do na páistí le hobair le chéile ar a gcluiche a chleachtadh agus a fheabhsú. Mínigh dóibh gur chóir go mbeadh ról ar leith ag gach duine sa ghrúpa agus pléigh leo na freagrachtaí a bhaineann le gach ról, mar shampla:

• tuairsceoir: míníonn an cluiche do dhaoine eile;
• scríobhaí: scríobhann na rialacha agus na riachtanais a bhaineann leis an chluiche a imirt;
• cóitseálaí: spreagann daoine eile an cluiche a imirt go cothrom agus go rathúil;
• maor ama: spreagann an grúpa le haird a choinneáil dírithe ar an tasc agus ar an teorainn ama; agus
• bainisteoir acmhainne: faigheann an trealamh uilig atá de dhíth.

Spreag na páistí a ról taobh istigh sa ghrúpa a phlé agus a aontú.

Beidh ar gach ball den ghrúpa a gcluiche a chleachtadh le linn na gceachtanna. Ba chóir don scríobhaí taifead a dhéanamh ar na rialacha, treoracha agus trealamh riachtanach ar an teimpléad Dear Teimpléad Cluichí.

Bain Triail As!

Tabhair deis do na páistí a gcluiche a thaispeáint do na daoine eile. Ba chóir do gach grúpa:

• Míniú: cuir síos ar rialacha an chluiche;
• Léiriú: taispeáin an cluiche; agus
• Triail a bhaint as!: teagasc an cluiche don chuid eile den rang.

Iarr ar na páistí gach cluiche a mheas ina ngrúpaí. Ba chóir dóibh na critéir a tugadh dóibh cheana féin a úsáid leis an cluiche is rathúla a aimsiú. Ansin, is féidir leo vóta a chaitheamh ar na cluichí ar mhaith leo iad a beith in Imeacht Oilimpeach agus Parailimpeach na Scoile.

Spreagadh

Iarr ar gach páiste Spórt Oilimpeach nó Parailimpeach a roghnú le taighde a dhéanamh air (treoraigh na páistí chuig an Games section ar an suíomh gréasáin Londan 2012 le tuilleadh eolais a fháil). Is féidir leo roinnt laethanta a chaitheamh air seo agus mar ghníomhaíocht foghlama sa bhaile. Is féidir an ghníomhaíocht seo a nascadh leis na gníomhaíochtaí seomra ranga sa roinn All Around the World.

Déan an ghníomhaíocht Sa Suíochán Te sa rang. Beidh deis ag gach páiste suí sa suíochán te le freagraí a thabhairt ar cheisteanna faoina spórt. (Más gá, dréachtaigh na ceisteanna do na páistí agus cuir struchtúr leis an tasc taighde don rang lena chinntiú go bhfuil siad soiléir faoin taighde atá le déanamh).

Ansin, ba chóir do na páistí vóta a chaitheamh ar dhá spórt ba mhaith leo a fhoghlaim a imirt. Reáchtáil seisiúin triallacha le linn am scoile, ag am lóin nó le linn imeachtaí iarscoile.

I ndiaidh príomhghnéithe an spóirt roghnaithe a theagasc agus a chleachtadh, thiocfadh leat mionchomórtas a reáchtáil.

Diongbháilteacht

Spreag na páistí spórt Parailimpeach cosúil le cúl-liathróid, boccia, sacar na ndall nó eitpheil i do shuí. Tá eolas agus smaointí maithe ar spóirt Parailimpeacha ar an tsuíomh gréasáin Hampshire Council: Physical Activity. Agus na páistí ag imirt agus ag athbhreithniú na gcluichí, pléigh leibhéal na diongbháilteachta atá de dhíth ag lúthchleasaithe leis na cluichí seo a imirt agus a chleachtadh, go háírithe na spóirt Pharailimpeacha.